HACI BAYRAM
NEBİOĞLU
VE
KERİM
İNCE
GİRİŞ
- 6. sınıfta öğretilmesi gereken türler genel olarak dengeli dağıtılmıştır; fakat sohbet, makale ve biyografi gibi türler 6. sınıfta bulunmaması gerekirdi.
- 9 yaşından sonra çocuklarda gerçekçi düşünme başladığı için, metinlerde resim yerine fotoğraf kullanılmalıdır. "Atatürk" teması ve "Milli Kültür" teması dışında fotoğraf kullanılmamıştır.
- 6. sınıfta yazı puntosu 10 olmalıdır. Kitabımızdaki metinler 12 puntoyla yazılmıştır.
- Cümle uzunluğu bazı yerlerde 6. sınıfa uygun değildir.
KELEBEK
İLE KAR TANESİ
- Metnin türü fabldır.
- Temaya uygun bir metindir. Zaman olarak "erken bahar" mefhumunun öğretimi yapılmıştır. Metindeki kahramanlarımız kelebek ve kar tanesidir. Kozasından erken çıkan ve bu yüzden donup ölen kelebek üzerinden öğrencilere her işi vaktinde, her şey hazırken, acele etmeden yapmaları gerektiği öğretilmektedir. Başlık metni tam olarak ifade etmektedir.
- Resimler metinle bağlantılı; ancak yetersizdir.
- 6.sınıf seviyesine göre bir metin değildir. Dili açık ve anlaşılırdır, anlatım akıcıdır; ama cümleler çok basite indirgenmiştir. Verilmek istenen mesaj önce sezdirilmiş, metnin sonunda ise açık bir şekilde ifade edilmiştir. Metin kısa ve yetersizdir.
- Öğrencilere kötü örnek teşkil edecek bir unsur bulunmamaktadır.
- Metin tutarlılığı ve bütünlüğü yerindedir.
- "Koza" kelimesi dışında söz varlığına katkı sağlayacak bir metin değildir.
AKŞAMLA GELEN
- Metnin türü denemedir.
- Metin temaya uygundur. Eylül ayı, bir akşam vakti , mahalle sıcaklığıyla anlatılmaya çalışılmıştır. Birçok meyve ve tüketilme zamanı birlikte verilerek öğretilmeye çalışılmıştır. Başlık metne uygundur.
- Resimler metinle ilgilidir; ama daha nitelikli resimler olmalıydı.
- 6. sınıf seviyesine uygun bir metindir. Metin kısaltılmasına rağmen anlatımda kopukluk yoktur. Bol yaşama sevinci içermektedir.
- Kişisel gelişimi destekleyici nitelikte unsurlar vardır.
- Dili açık ve anlaşılırdır. Metnin ilk paragrafında 27 kelimelik cümle bulunmaktadır. Diğer paragraflarda da iki tane uzun cümle vardır. Bu olumsuz bir özelliktir. İkileme, sıfat tamlamaları ve eksiltili cümleler fazladır.
- Kelime kazanımı açısından iyi bir metindir.
ANADOLU ADI
- Metnin türü efsanedir.
- Metin temaya uygundur. Bu metinde Anadolu isminin ortaya çıkışıyla ilgili 2 efsaneden bahsedilmektedir.
- Resimler metinle alakalı olup efsanelerin geçtiği yeri iyi bir şekilde yansıtmıştır.
- 6. sınıf seviyesine uygun bir metindir. Yalnız metin nitelikli bir metin değildir. Metnin yazarının 101 Türk Efsanesi adlı bir kitabı bulunmaktadır. Öğrenciler metinden hareketle, ilgisi ölçüsünde bu kitaba yönlendirilebilir.
- Dil ve anlatımı, akıcılığı ve noktalama işaretlerinde bir eksiklik ya da yanlışlık yoktur.
- Öğrencinin söz varlığına katkı sağlayan kelimeler bulunmaktadır. (keramet, derviş, oluk,bakraç vb. )
MİLLİ TARİH
- Metnin türü makaledir.
- Atatürk temasıyla fazlasıyla ilişkili bir metindir. Milli tarih başlığı altında Atatürk'ün tarihle ilişkili görüşleri ve yaptıkları belirtilmiştir. Öğrenci açısından birçok bilgi içermektedir. Tarihi birçok bilgi bu metinden öğrenilebilir.
- Kelime hazinesine katkı sağlayacak birçok kelime bulunmaktadır.
- İlk fotoğraf diğeriyle yer değiştirmelidir. Bu şekilde ilk fotoğraftaki toplantı ortamı, ikinci sayfada bahsi geçen Türk Tarih Kongresiyle ilişkilendirilebilir.
- Dil ve anlatım yönünden iyi bir metindir.
- Makale okurken, dinlerken öğrenci bir süre sonra sıkılabilir ya da dersten kopabilir. Burada metnin uzunluğu önemlidir. Bu metnin uzunluğu 6. sınıf öğrencisi için gayet uygundur.
MUSTAFA KEMAL
ATATÜRK
- Metnin türü biyografidir. Bu kitap için özel olarak yazılmıştır.
- Temayla ilişkili bir metindir. Atatürk'ün hayatı kısa bir özet şeklinde anlatılmıştır.
- Fotoğraflar temayla ilişkilidir. Sayfadaki metinle ilgili fotoğraflardan çıkarım yapılabilir.
- Atatürk'ün birçok sözüne yer verilmiştir. Bu sözler, kelime öğretimi açısından nitelikli kelimeler içermektedir.
- Metnin fazla uzun olması derste kopukluğa sebep olabilir. 7 ders saati bu metni hakkıyla işlemek için yeterli olmayabilir.
ATATÜRK'TEN ANILAR
- Anı türünde iki farklı metin vardır.
- Temayla ilişkili bir metindir. İlk anı, Türk Ocakları Merkez Binası'nın yapımını anlatır. İkinci anı, Atatürk'ün bir sınıfta öğrencilerle yaptığı konuşmayı anlatmaktadır.
- Fotoğraflar gayet yerinde kullanılmıştır. Özellikle Türk Ocakları Merkez Binası'nın (Resim ve Heykel Müzesi) eski ve yeni fotoğraflarının bir arada verilmesi, öğrencilerin karşılaştırma yapmaları için farkındalık oluşturur.
- Metinle kelime çalışması yapılabilir. Buna uygun birçok kelime vardır.
- Cümlelerin uzunluğu yeterli ölçüdedir. Dilin zenginliklerini yansıtan bir metin olup, akıcı bir metindir.
ESKİCİ
- Metnin türü hikayedir. Edebiyatımızın önemli isimlerinden Refik Halit Karay'ın kaleminden çıkmıştır.
- Temaya uygun metindir. Bu hikaye bir çocuğun dünyasını merkeze alarak, ana dilinin insan hayatındaki büyük öneminden bahsetmiştir. Yazarımız, hikayeye has bütün unsurları ustalıkla kullanmıştır. "Sevgi" teması, özellikle satıcı ve Hasan arasında geçen konuşmalarda buram buram hissedilmektedir.
- Resimler basit olsalar da sayfada anlatılan konuyu tam yansıtmaktadır. Resimlerde de metne sinmiş olan hüzün hissedilmektedir.
- Başlıkla metin uyumludur; ama burada eskiciden satıcı diye bahsedilmiş. Asıl metinde ise eskici olarak geçmektedir.
- Kelime öğretimi, dili kullanımı ve anlatımın akıcılığı açısından kusursuz bir eserdir.
BEN ÖĞRETMENİM ÇOCUKLAR
- Metnin türü şiirdir.
- Sevgi teması için mükemmel bir eserdir. Bir öğretmenin, öğrencilere bakış açısı muhteşem bir şekilde ifade edilmiştir.
- Resimler metinle oldukça uyumludur.
- Dil ve anlatımı kusursuzdur.
- Kelime öğretimi için fazla kelime bulunmamaktadır.
- Şiirde dilimizin güzellikleri yansıtılmıştır.
GURBETTEN MEKTUP VAR
- Metnin türü mektuptur. Bu türe yer verilmesi, mektubun öğretilmesi açısından güzel bir örnektir.
- Sevgi teması oldukça yoğundur. Özlem kelimesi çok sık kullanılmıştır. Bu, anlatım açısından bir kusurdur.
- Resimler gayet uyumludur.
- Çocuk duygusuyla yazılmış samimi bir metindir. Memleketine olan özlemini çok güzel ifade etmiştir. Vatan sevgisini gurbette anladığının ve vatanını özlediğini belirtmiştir.
- Bulunduğu yabancı ülkeyle kendi ülkesini
kıyaslamıştır. Burada geleneklerimizden
bahsetmiştir. Orada bu geleneklerimizin olmadığı, onların yalnızca ülkemize ve
insanımıza ait olduğu öğretilmiştir.
YIRTICI
İŞKEMBE ÇELEBİ EFENDİ
- Metnin türü masaldır.
- Temaya uygun bir metindir; ancak daha iyi bir metin seçilebilirdi. Duygular ana temasının içinde olan bu masal metni esas olarak korku duygusunu vermeye çalışmıştır ve bunda da çok başarılı olamamıştır. Bu metin yerine asıl verilecek duygunun yanında birkaç duygu daha barındıran bir masal metni seçilebilirdi. Başlıkla metin içeriği uyumludur. Metinde Yırtıcı Çelebi Efendi isimli bir kedinin bir köye saldığı korku anlatılmaya çalışılmıştır.
- Resimler metinle ilişkilidir.
- 6.sınıf seviyesine uygun bir metindir.
- Öğrencilerin kişisel gelişimini destekleyici bir metindir.
- Öğrencilere kötü örnek teşkil edecek bir unsur bulunmamaktadır.
- Dili açık ve anlaşılırdır.
KAŞAĞI
- Metnin türü hikayedir.
- Temaya uygun bir metindir ve türünün güzel örneklerindendir.
- Resimler metinle kısmen ilişkilidir. İki resim, sayfasında bulunduğu metinle ilişkili değildir.
- 6.sınıf seviyesine uygun bir metindir.
- Öğrencilerin kişisel gelişimini destekleyici bir metindir.
- Öğrencilere kötü örnek teşkil edecek bir unsur bulunmamaktadır.
- Dili açık ve anlaşılırdır.
YAŞAMIMIZDAKİ
RENKLER
- Metnin türü sohbettir.
- Temaya uygun bir metindir; ancak daha iyi bir metin seçilebilirdi. Başlıkla metin içeriği genel olarak uyumsuzdur. Metinde bir yerden taşınırken oradan ayrılmanın hüznü anlatılmıştır. Başlıkla uyumsuzluğu da bu yüzdendir.
- Resimler metinle ilişkilidir.
- 6.sınıf seviyesine uygun bir metin değildir; çünkü metinde çok fazla duygusallık ve yer yer karamsarlık vardır. Aynı zamanda metnin başlığı ile içeriği arasında sağlam bir ilişki bulunmamaktadır.
- Öğrencilerin kişisel gelişimini destekleyici bir metin değildir.
- Öğrencilere kötü örnek teşkil edecek bir unsur bulunmasa da metindeki aşırı duygusallık ve karamsarlık havası, öğrencileri olumsuz yönde etkileyebilir.
- Dili açık ve anlaşılırdır
TÜRKÜLER DOLUSU
- Metnin türü şiirdir.
- Temaya kısmen uygun bir şiirdir. Milli kültür ana temasının içinde bulunan bu şiirde konu, başlangıçta memleket sevgisine kaymış ve milli kültürümüz içinde sayılamayacak bazı unsurlara yer verilmiştir. Şiir kendi içinde bir bütünlük göstermemektedir.
- Resimler şiirle ilişkilidir.
- 6.sınıf seviyesine uygun bir şiir değildir.
- Öğrencilerin kişisel gelişimini destekleyici nitelikte bir şiir değildir.
- Öğrencilere kötü örnek teşkil edecek unsurlar bulunmaktadır.
- Dili açık ve anlaşılırdır.
ANADOLU YURT OLURKEN
- Metnin türü hikayedir.
- Temaya uygun bir metindir. Başlıkla metnin içeriği uyumludur. Malazgirt Savaşı'ndan kesitler anlatılmıştır.
- Resimler metinle ilişkilidir.
- 6.sınıf seviyesine uygun bir metindir.
- Öğrencilerin kişisel gelişimini destekleyici nitelikte bir metindir.
- Öğrencilere kötü örnek olabilecek bir unsur bulunmamaktadır.
- Dili açık ve anlaşılırdır.
RAMAZAN
- Metnin türü anıdır.
- Temaya uygun bir metindir. Başlıkla metnin içeriği uyumludur. Eski ramazanlar ve unutulmaya yüz tutmuş gelenekler anlatılmaya çalışılmıştır.
- Resimler metinle ilişkilidir.
- 6.sınıf düzeyine uygun bir metindir.
- Öğrencilerin kişisel gelimini destekleyici nitelikte bir metindir.
- Öğrencilere kötü örnek olabilecek bir unsur bulunmamaktadır.
- Dili açık ve anlaşılırdır; fakat yer yer çok uzun cümlelere yer verilmiştir.
İLK ÇOCUKLUK
- Metnin türü anıdır.
- Temaya uygun bir metindir. Başlık metnin içeriğiyle çok uyumlu olmasa da sırıtmamaktadır. Bir çocuğun okuma ve yazma alışkanlığı kazanma süreci anlatılmaya çalışılmıştır.
- Resimler metinle ilişkilidir.
- 6.sınıf düzeyine uygun bir metindir.
- Öğrencilerin kişisel gelişimini destekleyici nitelikte bir metindir. Metinde okumaya ve hatta yazmaya sezdirme yoluyla teşvik vardır.
- Öğrencilere kötü örnek olabilecek bir unsur bulunmamaktadır.
- Dili açık ve anlaşılırdır. Metin uzun olmasına rağmen tutarlı olduğu ve bir bütünlük gösterdiği için sıkıcı değildir.
KÜTÜPHANE
- Metnin türü şiirdir.
- Temaya uygun bir şiirdir. İçerikle başlık uyumludur. Bir kütüphanenin dilinden okumaya teşvik ve kütüphane kültürü kazanma alışkanlığı anlatılmıştır.
- Resimler şiirle ilişkilidir.
- 6.sınıf düzeyine uygun bir şiirdir.
- Öğrencilerin kişisel gelişimin destekleyici bir nitelikte bir metindir.
- Öğrencilere kötü örnek teşkil edecek nitelikte bir unsur bulunmamaktadır.
- Dili açık ve anlaşılırdır; ancak yer yer emredici cümlelere yer verilmiştir. Bu durum, öğrencileri rahatsız edebileceğinden verilmek istenen mesaj sezdirilmelidir.
KİTAPLAR ARASINDA
- Metnin türü tiyatrodur.
- Temaya uygun bir metindir; fakat gereksiz yere çok uzatılmış ve verilmek istenen düşünce hem sezdirme yoluyla hem de direkt emredici cümlelerle verilmeye çalışılmıştır. Verilmek istenen düşüncenin sezdirme yoluyla verilmesi uygundur. Başlıkla içerik uyumludur. Kitapların dilinden okuma alışkanlığı kazanılması ve kitapların nasıl kullanılması gerektiği anlatılmıştır.
- Resimler metinle ilişkilidir.
- 6.sınıf düzeyine uygun bir metindir.
- Özellikle türü bakımından öğrencilerin kişisel gelişimini destekleyici niteliktedir.
- Öğrencilere kötü örnek teşkil edecek nitelikte bir unsur bulunmamaktadır.
- Dili açık ve anlaşılırdır.
DEĞERLENDİRME
- Metinlerin hepsi farklı yazar ve şairlerden alınmıştır. Bu durum, öğrencilerin farklı yorumlar görmesi ve farklı sanatçılar tanıması açısından önemlidir.
- Bu kitap, yeni basılmış bir kitaptır ve 5 yıl süreyle okutulacaktır. Metinler bir önceki kitaba göre daha niteliklidir. Metinler daha uzundur. Buna mukabil akıcılık artmıştır.
- Genel olarak metinler niteliklidir. Türkçenin anlatım güzelliklerini yansıtmaktadır.
- Temalar ile temalara verilen süreler yeterlidir.
